De effecten van stress

Als je aan stress denkt dan heeft het al snel een negatieve bijklank. Iets wat je zoveel mogelijk moet vermijden. Maar een beetje stress is normaal en gezond, zo maakt je lichaam elke ochtend een kleine hoeveelheid van het stresshormoon cortisol aan. Dat maakt dat je wakker en alert bent. Ook heb je als mens uitdagingen nodig, word je te weinig geprikkeld dan kan je somber en moedeloos worden.

Prehistorische reactie

Je lichaam is goed uitgerust om met stress om te gaan; je hart gaat sneller kloppen en er gaat meer bloed naar je spieren zodat je kunt vechten of vluchten mocht dat nodig zijn. Freezen is ook een stressreactie, dat kan je bijvoorbeeld hebben als je op een zebrapad loopt en een auto ineens hard op je af rijden; vaak blijf je dan stokstijf staan.

Al deze reacties worden aangestuurd door je bijnieren volgens een oeroud systeem dat nog precies hetzelfde werkt als miljoenen jaren geleden toen mensen nog jagers-verzamelaars waren.
De manier waarop je lichaam werkt bij stress is dus in al die jaren niets veranderd, maar de omstandigheden waarin we leven wel. Voor je lichaam is er dan ook geen verschil of er een tijger achter je aan zit of dat je stress hebt van een deadline; de reactie van je bijnieren is hetzelfde.

Kortdurende versus langdurige stress

Het is goed om je te beseffen dat je prima opgewassen bent tegen tijdelijke, kortdurende stress. Dan komen alle hormonen vrij zoals adrenaline en cortisol die zorgen dat je de juiste reactie kan vertonen; vechten, vluchten of bevriezen. Is de stress geweken dan worden deze hormonen weer afgebroken.
Het probleem tegenwoordig is dat we niet alleen kortdurende stress hebben, maar veel vaker ook langdurige stress en daar is je lichaam nou niet helemaal op gebouwd.

Langdurige stress geeft een enorme belasting omdat stresshormonen dan veel langer blijven circuleren in je bloed met alle gevolgen van dien. Die stresshormonen zorgen dat je lichaam maar moeilijk in de herstelmodus komt. Van chronische stress kun je dan ook uitgeput raken en zelfs somber of depressief. Ook kunnen allerlei klachten de kop op steken zoals; buikpijn en een opgeblazen gevoel, maar ook obstipatie of juist diarree omdat je spijsvertering op een laag pitje wordt gezet.

Alle geluiden en licht komen bij langdurige stress ook extra hard binnen omdat je zintuigen op scherp blijven staan. Van een auto die plotseling toetert sla je dan op tilt en van je collega die irritant op een kauwgompje zit te kauwen ook. Je zin in seks kan afnemen en ook ben je vatbaarder voor virussen en bacteriën omdat je immuunsysteem niet optimaal werkt. Vrouwen hebben helaas vaak meer last van stress dan mannen.

Stress: de spiraal doorbreken

Als je merkt dat je constant te veel stress ervaart dan helpt het om die spiraal te doorbreken. Daarmee kan je lichaam tot rust komen en herstellen. Mindfulness en meditatie zijn daarvoor heel fijne technieken. Heb je de masterclass nog niet gekeken, doe dat dan zeker, dan hoor je meer over de achtergrond van deze twee methoden.

Door elke dag de tijd te nemen om 5 minuten te mediteren en op andere momenten mindful te zijn, geef je je systeem de broodnodige rust en doorbreek je de stressspiraal. Ook sporten kan een fijne manier zijn om minder stress te ervaren. Bewegen of rennen is namelijk een heel natuurlijk reactie bij stress (denk aan die tijger die achter je aan zit) Door te bewegen breek je stresshormonen sneller af en dat voel je ook direct, na een flinke sportsessie ben je meer ontspannen.