Kijk jij achterom als je een grote boodschap hebt gedaan? Zoals je in de masterclass van vandaag al hoorde, kan dat handig zijn omdat ontlasting je het een en ander vertelt over je gezondheid. Zo zeggen de kleur en geur wat, maar ook de vorm. We zetten het voor je op een rijtje.
Wat is normaal?
Laten we beginnen met wat normaal is, zo zijn een paar kenmerken waar een gezonde ontlasting aan voldoet. Zo is je ontlasting gezond als je op gezette tijden van de dagen gaat en dan het liefst elke dag of 1x in de 2 dagen. Verder moet het geen moeite kosten dus geen gepers en hoef je ook niet veel toiletpapier te gebruiken. De geur moet niet heel penetrant aanwezig zijn en de kleur bruin. Qua vorm is een gladde S-vorm het beste.
Als je minder dan drie keer in de week ontlasting hebt is de kans groot dat je last hebt van obstipatie. Maar ga je deze drie keer zonder moeite en ziet je ontlasting er prima uit, dan is het geen probleem.
Moet je meerdere keren per dag naar het toilet en is je ontlasting dun, dan kan dit duiden op een prikkelbare darm, voedingsintolerantie of een ontsteking van de darmen. Vertrouw je het niet, ga dan altijd even langs je huisarts.
Wat zegt de kleur van je ontlasting?
Bruine ontlasting
Normale ontlasting hoort bruin te zijn. Afhankelijk van wat je eet kan het variëren van donkerbruin tot lichtbruin.
Groene ontlasting
Deze kleur is meestal onschuldig en kan ontstaan doordat je groene bladgroenten hebt gegeten. Heb je die niet gegeten? Dan kan groene ontlasting duiden op een maagdarminfectie of een voedselintolerantie.
Rode ontlasting
Rode ontlasting ontstaat vaak als je rode kool of bietjes gegeten hebt. Soms wordt het veroorzaakt doordat er bloed bij de ontlasting zit. Is de kleur helderrood dan komt het vaak van aambeien en zie je het bloed ook terug op het toiletpapier bij het afvegen. Bloed dat vanuit je spijsverteringskanaal komt, kleurt de ontlasting vaak heel donker tot zwart en kan duiden op een ontsteking, bloeding of poliep in de darmen. Ga daarmee altijd naar de dokter.
Lichtgele of witte ontlasting
Hiermee moet je ook altijd naar de dokter. Normaal gesproken kleurt gal uit je galblaas je ontlasting bruin, is het wit of kleurloos dan kan het zijn dat je galwegen verstopt zitten door galstenen of een ontsteking.
Zwarte ontlasting
Je las het net al is je ontlasting zwart dan moet je opletten. Het kan een onschuldige oorzaak hebben doordat je ijzerpillen slikt of veel spinazie eet. Ook bosbessen en vlees kunnen je ontlasting donker kleuren. Maar het kan ook om een bloeding gaan in je spijsverteringskanaal en dat moet je na laten kijken bij een arts.
Het kan dan helpen om de snelle koolhydraten te laten staan en tijdelijk een supplement met spijsverteringsenzymen te slikken.
Wat zegt de geur van je ontlasting?
De geur van je ontlasting maar ook van je winden kun je veel vertellen over hoe je spijsvertering verloopt. Natuurlijk is ontlasting nooit helemaal geurloos en je windjes ook niet, maar in een ideale situatie is de geur niet al te sterk en snel verdwenen. Ruiken je ontlasting en je winden heel indringend dan is er vaak meer aan de hand.
Rotte eieren-lucht
Dit duidt er vaak op dat er iets misgaat met de vertering van eiwitten, ze worden niet volledig afgebroken waardoor er zwavelgassen vrijkomen die de sterke geur veroorzaken. De vertering van eiwitten begint vaak al in je maag en deze geur kan duiden op een mogelijk tekort aan maagzuur.
Heb je hier last van? Kijk dan vooral de masterclass van vandaag, daarin hoor je tips om de vertering in je maag te ondersteunen.
Zure lucht en een opgeblazen buik
Zwelt je buik na het eten enorm op en moet je veel winden laten? Ruikt je ontlasting ook zurig? Dan kan het zijn dat de vertering van koolhydraten niet optimaal verloopt. Je ontlasting blijft dan vaak ook drijven omdat er nog veel lucht in zit. Het kan dan helpen om de snelle koolhydraten te laten staan en eventueel tijdelijk een supplement met spijsverteringsenzymen te slikken.
Wat zegt de vorm van je ontlasting?
De vorm van je ontlasting zegt wat over hoe lang je ontlasting in je darmen is geweest. Vaak wordt hiervoor de ‘Bristol stool chart’ gebruikt die ontlasting indeelt in 7 types qua vorm. Artsen gebruiken deze indeling in combinatie met een stoelgangdagboek om problemen in kaart te brengen.
De zeven types van ontlasting volgens de Bristol Stool Chart zijn:
Type 1
Verschillende kleine harde keuteltjes, die veel moeite kosten om uit te poepen. De ontlasting heeft een behoorlijke tijd in de darm doorgebracht en is uitgedroogd.
Type 2
De ontlasting heeft de vorm van een enkele keutel, maar is hard, klonterig en bobbelig en heeft ook lang in de darmen gezeten.
Type 3
De ontlasting heeft de vorm van een worstachtige keutel, met barsten aan het oppervlak.
Type 4
De ontlasting heeft de vorm van een gladde slangachtige keutel. Dit is normale ontlasting waar je geen moeite voor hoeft te doen.
Type 5
Zachte ontlasting in meerdere kleinere zachte keutels, die eveneens makkelijk uitgescheiden wordt.
Type 6
Brijachtige, zachte ontlasting met enkele hardere stukjes erin.
Type 7
Waterige, volledig vloeibare stoelgang.
Types 1 en 2 wijzen op verstopping, meer vezels eten en water drinken kan dan helpen. Type 3 en 4 zijn gezonde ontlasting. Type 5 tot en met 7 neigen naar diarree en kunnen duiden op een probleem in je darmen bijvoorbeeld door een voedingsintolerantie.
